Klauzula mediacyjna w umowach gospodarczych

Efektywny i prawidłowy udział w obrocie gospodarczym wiąże się z dopełnianiem licznych formalności, wśród których naczelne miejsce zajmuje sporządzanie i zawieranie umów.

Pod pojęciem umowy gospodarczej rozumie się umowy, w których po dwóch stronach czynności prawnej występują osoby, podmioty zajmujące się prowadzeniem działalności gospodarczej.

Redagując umowę, standardowo w przypadku problemów z niewłaściwym wykonaniem bądź niewykonaniem umowy, umieszcza się klauzulę przewidującą polubowne rozwiązanie sprawy. Poprzez takie sformułowanie strony dają wyraz intencji, iż przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego, będą w drodze negocjacji szukać rozwiązania problemu.

W praktyce wielokrotnie zdarza się, iż tzw. postępowanie dwufazowe: negocjacje – postępowanie sądowe, nie sprawdza się i w konsekwencji sprawa trafia do sądu.

Rozwiązaniem doskonalszym okazuje się tzw. „klauzula multistep”, która zakłada, iż strony dają sobie jeszcze jedną szansę rozwiązania sporu – poprzez skierowanie sprawy do mediacji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd.

Procedura wygląda wówczas następująco: negocjacje – mediacje – postępowanie sądowe.

Poniżej przykład klauzuli mulistep:

„W przypadku sporu dotyczącego zawarcia, obowiązywania, wykładni, sposobu wykonywania niniejszej umowy lub innego sporu związanego z niniejszą umową, Strony postanawiają prowadzić negocjacje w celu jego rozwiązania. W przypadku nie osiągnięcia porozumienia w trakcie 30 dni od rozpoczęcia negocjacji, strony skierują sprawę do mediacji w Ośrodku Mediacji przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Poznaniu, stosownie do regulaminu tego ośrodka.  Jeżeli mediacja nie zakończy się porozumieniem, spór poddany będzie pod rozstrzygnięcie właściwego rzeczowo sądu powszechnego w ……………………”

Umowa może przewidywać, że mediacja będzie prowadzona przez konkretnego mediatora lub ośrodek mediacji w konkretnym mieście. Można również zawrzeć zapis, że strony wybiorą mediatora wspólnie, jeśli już konflikt wystąpi i przykładowo opisać zasady wyboru i powołania mediatora w konkretnej sprawie.

Ważnym jest, że w przypadku takiego zapisu, strony najpierw same zmierzą się z problemem. Jeśli nie osiągną porozumienia, zwrócą się do neutralnej osoby trzeciej – mediatora, która zarządzając negocjacjami będzie pomagała im osiągnąć porozumienie. W sytuacji, gdy ta próba zakończy się brakiem porozumienia – strony oddadzą sprawę do sądu.

Dzięki zapisaniu w umowie klauzuli mediacyjnej, strony nie tracą kontroli nad wynikiem postępowania i same mogą decydować o swoim losie – a przynajmniej spróbować mediacji zanim wybiorą się do sądu. Może bowiem okazać się, że postępowanie sądowe wcale nie jest konieczne, a mediacja będzie tańsza, skuteczniejsza i szybciej przyniesie pożądany przez strony efekt.

mediation word under torn black sugar paper.